Benieuwd naar de recente planning en voortgang in het Zuidelijk Westerkwartier? Lees het hier.
De Drie Polders (Natuur en Waterbergingsgebied)
De resterende werkzaamheden zijn omschreven in drie werkpakketten. In werkpakket 1 worden door aannemer van der Meer de kades geprofileerd en ingezaaid. Deze werkzaamheden zijn eind juli 2021 afgerond. Na de bouwvak worden de laatste 2 werkpakketten door een nog te contracteren aannemer uitgevoerd. De werkzaamheden bestaan o.a. uit het plaatsen van de windmolen die het waterpeil binnen de polder gaat reguleren. In het najaar wordt de beplanting aan de zuidzijde en het fauna-gaas aangebracht. We zien dat het natuurgebied zich al begint te ontwikkelen en dat blijft niet onopgemerkt.
De kades en maaipaden zijn nieuw en net ingezaaid met gras en klaver en hebben nog tijd nodig om te stabiliseren. Voor de kades, maaipaden en overige gebied is het niet goed dat deze nu al worden betreden. Staatsbosbeheer is verantwoordelijk voor het beheer van de natuur in De Drie Polders en zal hiervoor borden gaan plaatsen. Deze zomer worden de plannen voor het recreatieve en educatieve wandelpad en het beleefpunt uitgewerkt. In het najaar worden deze vervolgens uitgevoerd. Uitgangspunt hierbij is dat wordt bekeken waar toekomstig wel gewandeld kan gaan worden zonder dat dit impact heeft op de omliggende natuur en zonder de privacy van aanwonenden te schaden. Het is nadrukkelijk niet toegestaan met paarden, gemotoriseerde of ongemotoriseerde voertuigen het gebied te betreden.
Foto’s: Na profileren worden de kades maai en schouwpaden ingezaaid
Polder de Dijken-Bakkerom: (Natuur en Waterbergingsgebied)
De werkzaamheden in dit gebied zijn vrijwel afgerond: de Dijkweg is van beton voorzien en de opritten en de bermen zijn afgewerkt. Kades en bermen zijn ingezaaid, de kades die al eerder waren ingezaaid, zijn gemaaid. In de Bakkerom Zuid is een oplossing uitgewerkt om de instroom van exoten vanuit de boezem te beperken. Er zal na de bouwvak een scherm in de slenk worden geplaatst die de instroom van exoten zal tegenhouden. Op 30 juni 2021 vond de technische opname van de oplevering plaats. Bij een technische opname wordt omschreven wat klaar en afgewerkt is en wat restpunten zijn waar nog iets mee moet gebeuren. De restpuntenlijst was klein en aannemer van der Meer gaat deze lijst de komende tijd afwerken. In de Bakkerom Zuid is en de noordoosthoek binnen de berging, wordt deze zomer maaisel vanuit het natuurgebied het Dwarsdiep verspreid. De bedoeling is dat zaden uit natuurgebied het Dwarsdiep zich hier kunnen gaan uitzaaien. In dit artikel lees je meer over het zaaien.
We zien dat het natuurgebied zich heel goed ontwikkelt en dat blijft niet onopgemerkt. Om het gebied liggen een aantal wegen en paden vanwaar de natuur kan worden beleefd. De kades en maaipaden zijn nieuw en net ingezaaid met gras en klaver en hebben nog tijd nodig om te stabiliseren. Voor de kades en maaipaden is het niet goed dat deze nu al worden betreden. Staatsbosbeheer is verantwoordelijk voor het beheer van de natuur in Polder de Dijken-Bakkerom en zal hiervoor borden plaatsen. Ook wordt bekeken waar toekomstig wel gewandeld kan gaan worden zonder dat dit impact heeft op de omliggende natuur.
Het is nadrukkelijk niet toegestaan met paarden, gemotoriseerde of ongemotoriseerde voertuigen het gebied te betreden.
Foto 1: Dijkweg juli 2021
Foto 2: Ingezaaide kade Bevervallei ZZ
Geautomatiseerde kunstwerken (De Drie Polders en Polder de Dijken-Bakkerom)
De werkzaamheden zijn vrijwel afgerond, de technische oplevering heeft plaatsgevonden. Ook hier is een restpuntenoverzicht aangemaakt, die aannemer De Boer en De Groot gaat verwerken. Voor de ontmanteling van het oude gemaal aan de Lettelberterdijk is een plan uitgewerkt. Lees daarover meer in dit artikel. De kunstwerken zijn in beheer overgegaan naar het waterschap.
Foto 1 Gemaal Lettelberterdijk gezien vanaf de Klaas Doornbosbrug over het Lettelberterdiep
Foto 2 Gemaal Lettelberterdijk met sedumdak gezien vanaf de Noordzijde
Polder de Dijken-Bakkerom Vismigratie
De opdracht voor het aanpassen van het gemaal de Dijken is verstrekt. De aannemer is op 17 mei 2021 begonnen met de aanpassingen aan gemaal De Dijken, zo is er o.a. een nieuwe visvriendelijke pomp geplaatst. Deze werkzaamheden zijn voor de bouwvak afgerond. De voorbereidingen voor de vislift zijn vrijwel afgerond, de laatste opmerkingen worden door de leverancier uitgewerkt. De verwachting is dat de opdracht begin augustus kan worden verstrekt en dat de vislift in het najaar van 2021 kan worden aangebracht.
Foto 1 Gemaal de Dijken aan de Matsloot, hierin is een visvriendelijke pomp aangebracht
Foto 2 Naast de inlaatvoorziening wordt nog een vislift aangebracht
Brug en geautomatiseerde stuw N388
Na de vaststelling van het definitieve ontwerp en de uitwerking van de snelheidsaanpassing zijn deze uitgewerkt in een bestek. De aanbesteding is gestart en het vergunningen traject is afgerond. 5 aannemers hebben op uitnodiging op woensdag 21 juli ingeschreven. De gunning van het werk is half augustus, in week 35 t/m 37 wordt de bypass aangebracht, hiervoor wordt de N388 gedurende 3 weken afgesloten voor doorgaand verkeer. Extra informatie over de bypass en een animatie van de nieuwe situatie vindt u hier. De werkzaamheden (brug en snelheidsaanpassing weg 80 > 60) worden in het voorjaar/zomer van 2022 afgerond.
Foto 1: N388 Bakkerom ter hoogte van de te bouwen brug
Foto 2: Impressie burg in de Bakkerom (N388) opgesteld door Sweco
REVZ en faunaduiker Pasop
Sweco heeft een schetsontwerp (SO) voor de faunaduiker opgeleverd, deze is voorgelegd aan een aannemer voor de technische uitwerking. Omdat langs de weg vele kabels en leidingen liggen zal er na de bouwvak overleg plaatsvinden met de betrokken kabel en leiding exploitanten.
Prolander heeft de uitwerking voor de REVZ Pasop begin april opgesteld. Witteveen+Bos heeft de maatregelen uitgewerkt en doet de benodigde onderzoeken. In de watergang blijkt erg veel slib te zitten waardoor nieuwe duikers niet op de goede hoogte kunnen worden aangebracht. Er wordt nu uitgewerkt om deze watergang binnenkort te gaan baggeren. Uitvoering van de REVZ is in het najaar 2021 mogelijk in combinatie met laatste werkpakket van De Drie Polders GWW. Lees hier meer over maatregelen en planning van de REVZ en de faunaduiker.
Afbeelding: SO dwarsprofiel aan te brengen faunaduiker in de Pasop N978
Afbeelding: Ontwerp robuuste ecologische verbindingszone (REVZ) tussen natuurgebied De Drie Polders en de Pasop waarin de faunaduiker wordt aangebracht
Lettelberterbergboezem (optimalisatie)
De aanbesteding is afgerond, het werk is gegund aan van der Meer, deze heeft een planning opgesteld. Werkzaamheden verlopen goed en de aannemer ligt voor op schema.
Eerste ophoogslag op de kades rondom is aangebracht. Tot nu toe valt de zetting erg mee. De aannemer is ook begonnen met het plaatsen van de beschoeiing in het Lettelberterdiep.Na de bouwvak zal ook gestart worden met het aanbrengen van twee geautomatiseerde inlaten en een geautomatiseerde uitlaat (de drie kunstwerken in dit project). Voor de stroomaansluiting van de noordelijke inlaat zijn we in overleg met Syntax en Enexis over de planning maar ook over het tracé. Oplevering staat gepland voor najaar 2021.
Foto 1: De eerste ophoogslag is aangebracht, de eerder eraf gehaalde teelaarde wordt er na zetting weer opgebracht.
Foto 2: Aanbrengen beschoeiing in het Lettelberterdiep vordert.
Hoendiep ZZ kade verbetering
Aannemer Tebezo heeft het werk technisch opgeleverd. Er is een restpuntenlijst opgesteld die de aannemer aan het afwerken is. Op een aantal plaatsen is het door forse buien weer te nat om de tuimelkade en andere grondwerkzaamheden af te ronden. Nadat de restpunten zijn afgewerkt wordt de weg geïnspecteerd en zal worden bepaald op welke wijze een nieuwe deklaag wordt aangebracht.
Foto 1: aangebrachte damwand en aanlegsteiger aan de Hoendiep ZZ.
Foto 2: aangebrachte tuimelkade met een kade oversteek plaats (grasbetonstenen) aan de Hoendiep ZZ.
NBW maatregelen in 6 landbouwpolders fase 1
Tijdens de uitvoering blijkt de veldsituatie regelmatig af te wijken van de geplande werkzaamheden. Hierop wordt geanticipeerd, maar deze aanpassingen kosten wel tijd. Vanwege het broedseizoen heeft het werk ook vertraging opgelopen. Aannemer Oosterhuis werkt in de bouwvak door en heeft de planning geactualiseerd. De opleverdatum is aangepast naar 1 september 2021.
Foto 1: graven natuurvriendelijke oever in de Zuidhorner Zuidpolder, dit voorkomt wegzakkende oevers en is goed voor plant en dier.
Foto 2: aanleg dammen en duikers in de Zuidhorner Zuidpolder door aannemer Oosterhuis.
NBW maatregelen in 6 landbouwpolders fase 2
Fase 2 betreft de uitwerking in Nienoord en aan de Pasop. Bij Nienoord spelen meerdere zaken, zoals Fietsroute+ en natuuropgave Leekstermeer. Bij de Pasop is nog veel overleg met particulieren nodig. De werkzaamheden voor NBW-fase 2 worden in het najaar van 2021 opgepakt en in 2022 uitgevoerd.
NBW gemaal Fanerpolder en Zuiderhoeksterstuw
De Zuiderhoeksterstuw gunning is afgerond, de bouw is na het broedseizoen gestart en is inmiddels afgerond. De stuw wordt nu nog handmatig bediend. De benodigde stroomaansluiting laat nog op zich wachten. Arcadis werkt aan een oplossing om hier dit najaar toch een stroomaansluiting te krijgen.
Foto’s: De Zuiderhoeksterstuw vanaf de Westzijde en de Oostzijde in de Zuidhorner Zuidpolder is door aannemer De Boer en De Groot geplaatst en functioneert. Deze stuw is vrijgekomen bij de optimalisatie in de Lettelberterbergboezem en wordt hier hergebruikt.
Gemaal Fanerpolder is uitgewerkt in definitief ontwerp (DO). De aanvullende werkzaamheden, o.a. het herstel van de weg wordt nog uitgewerkt. Vergunningen traject start direct na de bouwvak. Planning uitvoering start 4e kwartaal 2021 maar zal een forse doorloop hebben naar 2022. Oplevering in het voorjaar/zomer 2022.
Afbeelding: Impressie Definitief ontwerp gemaal Fanerpolder
2 Compartimenteringsstuwen
Na de problematiek rondom een stuk getrokken kabel (bij de brug) in het Hoendiep, lopen we tegen een aantal zaken aan die impact hebben op de voortgang. Stuw Lettelberterdiep, in het Lettelberterdiep wordt bij stroming veel bagger verplaatst. Na het aanbrengen van het onderwaterbeton lag een paar dagen later al een laag slib op het beton. Met de directievoerder Antea Group is besproken hoe hier mee om te gaan en is gevraagd welke consequenties dit heeft bij de plaatsing, maar vooral bij inzet van de stuw. Er wordt aan een oplossing gewerkt. Plaatsing van de stuw is aangehouden tot na de bouwvak. Stuw Hoendiep, de geplaatste damwanden zijn nog niet stabiel genoeg, hier zijn maatregelen genomen door het aanbrengen van extra steunen. Door Antea en de aannemer Jansma wordt aan een oplossing gewerkt, welke voorgelegd zal worden aan de opdrachtgever, Prolander namens het waterschap Noorderzijlvest. De plaatsing van de stuw Hoendiep staat gepland voor half september 2021.
Foto 1: Landhoofden compartimenteringsstuw Hoendiep in aanleg
Foto 2: Landhoofden compartimenteringsstuw Lettelberterdiep in aanleg
Tussen de landhoofden worden de stuwen geplaatst die bij calamiteiten (inzet waterberging) kan worden opgetrokken. Onder normale omstandigheden liggen de stuwen in de bodem en zijn ze gewoon over vaarbaar.
Dwarsdiep, voorbereiding en conditionerende onderzoeken
Hydrologisch onderzoek is uitgezet bij Sweco. Bewoners zijn per brief geïnformeerd. Overige conditionerende onderzoeken uitzetten zal meer (doorloop) tijd vragen. Er is een opdracht gegeven voor het uitvoeren van een aantal sonderingen, welke inzicht geven waar (diepere) peilbuizen moeten worden geplaatst.
Plaatsen peilbuizen in het Dwarsdiepgebied
In juni zijn er sonderingen uitgevoerd op verschillende plaatsen in het Dwarsdiepgebied. Op basis van de uitkomsten worden er in augustus twee peilbuizen geplaatst die ons informatie moeten geven over het diepere grondwater. Het gaat daarbij om weerstanden in de ondergrond en de kweldruk. We willen graag weten vanuit welke diepte en hoeveel kwelwater er in het gebied naar boven komt. Die informatie is van belang om in te kunnen schatten welke natuurwaarden we in het gebied kunnen verwachten en welke maatregelen we daarvoor moeten nemen.
Foto: Binnenkant peilbuiskoker, per locatie worden er meerder peilbuizen op verschillende dieptes geplaatst.
Onderzoek naar Niet Gesprongen Explosieven (NGE)
Voor zowel het baggeren van het Dwarsdiep, het Wolddiep en de Matsloot als voor de werkzaamheden voor de natuur en waterberging binnen het Natuurnetwerk Nederland (NNN) in het Dwarsdiepgebied is onderzoek gedaan naar NGE’s. Het onderzoek is uitgevoerd om bij de uitvoering niet in gevaarlijke situaties terecht te komen. Hierbij is een ruime begrenzing aangehouden. Er is in beeld gebracht welke oorlogshandelingen in de directe omgeving zijn geweest. Bij de invasie in 1940 en bij de bevrijding in 1945 is er niet gevochten in het gebied. Wel zijn er tijdens de oorlog beschietingen geweest of is er munitie afgeworpen. In het rapport wordt dat beschreven. Er is bekeken of er locaties zijn waar nog blindgangers zouden kunnen liggen. Er zijn twee locaties aangemerkt waar nader onderzoek gedaan zou moeten worden, als we daar aan de slag gaan. Dat is bij de sluis van Gaarkeuken en bij Sebaldeburen. De rest van het gebied wordt als onverdacht aangemerkt.
Afbeelding: Kaartje van het onderzoeksgebied.