Deze week starten in Polder De Dijken-Bakkerom de werkzaamheden voor de aanleg van een nieuwe proefkade. Deze proefkade wordt gemaakt in de Ottervalei aan de zuidkant van de Dijkweg, waar de ondergrond de minste draagkracht heeft. Met deze proefkade bekijken we in de praktijk hoe ver en snel de kade zijn hoogte verliest.
“Op één van de zwakste plekken in Polder De Dijken-Bakkerom leggen we een proefkade aan om te kijken wat deze gaat doen,” vertelt Bart-Jan Prak van Prolander. “Met zakbakens en een waterspanningsmeter meten we vervolgens in een periode van ongeveer vier maanden wat er gebeurt.” Dit levert waardevolle informatie op voor de toekomstige aanleg van de echte kades van het waterbergingsgebied. In november 2018 werd een soortgelijke proef met twee proefkades gedaan in De Drie Polders. Maar er zijn grote verschillen tussen de twee gebieden, en daarom is het ook belangrijk om in Polder De Dijken-Bakkerom onderzoek te doen.
Onderzoek in de praktijk
“De grond in De Drie Polders is veel steviger dan die in Polder De Dijken-Bakkerom,” vertelt Bart-Jan Prak. Dat komt doordat de bovenste grondlaag, die bestaat uit veen, daar veel minder dik is. Daaronder zit al zand, wat de grond een stuk stabieler maakt. In Polder De Dijken-Bakkerom ligt het zand een stuk minder dicht onder de oppervlakte, en is de veenlaag op sommige stukken wel enkele meters dik.
De grond daar is dus een stuk minder stabiel. Op zulke gronden is de kans dat een kade wegzakt een stuk groter. “De berekeningen die we hebben gedaan voor Polder De Dijken-Bakkerom laten zien dat wat er gaat gebeuren met de kade heel variabel kan zijn. Op sommige plaatsen kunnen de kades wel een meter aan hoogte verliezen, op andere plaatsen zal dit veel minder zijn.”
Door het ter plekke ontgraven van grond komt nieuwe grond beschikbaar om de proefkade mee te maken. Tegelijkertijd verbeteren we de natuurwaarden op deze locatie door de moerasontwikkeling te stimuleren. Een win-win situatie!
De proef op de som
Het is zowel voor de werkzaamheden aan de nieuwe waterberging als kostentechnisch belangrijk om te weten hoe snel en ver de kade hoogte verliest. Om de functie van een waterbergingsgebied te kunnen vervullen is het namelijk heel belangrijk dat de kaden eromheen op hoogte blijven. “Met deze proefkade zullen we ontdekken of wat we berekend hebben klopt,” vertelt Bart-Jan Prak. “Berekeningen zijn gebaseerd op computerwerk, grondmetingen en modellen. Maar wat er écht gaat gebeuren moeten we ontdekken in de praktijk. We verwachten wel dat de proefkade in Polder De Dijken-Bakkerom minder goed op hoogte blijft dan de proefkades in De Drie Polders, maar soms valt het hoogteverlies in de praktijk erg mee.”
Opbouw in drie fasen
De kade in Polder De Dijken-Bakkerom wordt de komende periode laagsgewijs opgebouwd, in drie fasen. Begin maart worden de eerste 60 centimeters gelegd. Na een dag of negen volgt een tweede laag. En vervolgens zal ook de laatste laag van ongeveer 60cm worden gelegd. Tijdens dit proces wordt steeds nauwlettend in de gaten gehouden of de kade op hoogte blijft.
De Drie Polders
“Voor De Drie Polders kunnen we al concluderen dat de kades nauwelijks hoogte verliezen,” vertelt Bart-Jan Prak. De twee kades, die in september 2018 zijn gelegd, zijn nu (ongeveer 4 maanden later) nog maar 10 tot 15cm ingeklonken. “De metingen in De Drie Polders hebben ons waardevolle gegevens opgeleverd. Ze lieten geen afwijkende uitkomsten zien, dus daar kunnen we rekening mee houden in de aanleg van de echte kades.”