Gebied
De Lettelberterbergboezem ligt binnen het Zuidelijk Westerkwartier (ZWK). In 2003 heeft het Waterschap Noorderzijlvest de Lettelberterbergboezem ingericht voor waterberging, landbouw, en natuur. De boezem heeft een oppervlakte van ca. 100 hectare en kan 700.000 m3 water opvangen. Het gebied wordt beheerd door een pachter. In de zomerperiode wordt het polderpeil gehanteerd en in de winterperiode het boezempeil.
Opgave
Het Waterschap Noorderzijlvest heeft de opgave om de regionale keringen (veelal kades) duurzaam op juiste hoogte brengen. Deze hoogte is minimaal +0 NAP. Dit staat voor Normaal Amsterdams Peil en staat gelijk aan het gemiddelde zeeniveau in de Noordzee. De kunstwerken, twee inlaten en één uitlaat, functioneren niet goed waardoor de inzetbaarheid van deze bergboezem niet meer optimaal is. Kunstwerken in bouwkundige zin zijn door mensenhanden gemaakte bouwwerken. Om deze werkzaamheden te combineren is afgesproken om de maatregelen voor het waterbeheer mee te nemen binnen de gebiedsontwikkeling ZWK.
Werkzaamheden
De kades worden duurzaam op de kerende hoogte gebracht. De kunstwerken, twee waterinlaten vanaf het Lettelberterdiep, worden vernieuwd en geautomatiseerd. Eén uitlaat aan de oostzijde wordt vernieuwd en geautomatiseerd. Een klein deel in de zuidwest hoek (het zogenaamde “pootje”) wordt vrij voor de boezem gelegd (KRW maatregel). Een aantal sloten in de bergboezem krijgen een natuurvriendelijke oever (KRW maatregel). Het Lettelberterdiep krijgt aan beide zijden een (nieuwe) beschoeiing. Beschoeiing is een constructie die een oever of waterkant beschermt tegen afkalven, golfkrachten en andere invloeden die de stabiliteit van de waterkant in gevaar brengen. Dit is nodig omdat de stroomsnelheden bij het inzetten van de naastgelegen waterberging in De Drie Polders omhoog gaan en anders schade toebrengen aan de oevers (kades) van het Lettelberterdiep.
De kade in het Lettelberterdiep (voor de woning die in de Lettelberterbergboezem staat) wordt een damwand aangebracht om deze duurzaam op kerende hoogte te houden. Het plaatsen van de damwand wordt gedaan vanaf het water. De grond waarmee de kades worden opgehoogd en gestabiliseerd wordt deels gegraven uit natuurvriendelijke oevers. Ca 20.000 m3 grond wordt vanaf de zuidkant aangevoerd. Hiervoor wordt bij het Mienscheer een tijdelijk gronddepot ingericht.
Planning
De planning voor de uitvoering is aangepast.
In de Lettelberterbergboezem zijn op diverse locaties voor het ontwerp van de kaden sonderingen en boringen uitgevoerd. Hierdoor is de opbouw van de bodem vast te stellen. Van deze boringen zijn grondmonsters genomen en in het laboratorium onderzocht. Hieruit blijkt dat bij de Lettelberterbergboezem dikke veenlagen aanwezig zijn met een lage sterkte. De stabiliteit van de kaden voldoet niet overal aan het gewenste veiligheidsniveau.
Tijdens de bouwfase worden de kaden intensief belast door zwaar materieel zoals graafmachines en tractoren. Het gewicht van bouwmaterieel op de kaden resulteert in forse krachten op de kaden waardoor (in combinatie met slappe bodem) glijvlakken kunnen ontstaan. Door het gebrek aan sterkte en stabiliteit in deze bodem worden de werkzaamheden uitgesteld. De uitvoering en het toekomstige beheer voldoen niet aan het gewenste toets criterium.
Na de zomer van 2020 wordt opnieuw bekeken hoe de kades het beste op een veilige manier verhoogt en gestabiliseerd kunnen worden. Ook het toekomstige beheer wordt hierin meegenomen. In een zogenoemd bestek wordt de omschrijving van een bouwwerk en de bijhorende werkzaamheden opgenomen.
- Najaar 2020 start aanbesteding van het bestek
- In het voorjaar en zomer van 2021 start uitvoering
- In het najaar van 2021 vindt de afwerking en afronding plaats
Foto: de begrenzing van de Lettelberterbergboezem
Start werkzaamheden
Op 25 juni 2021 vond de officiële starthandeling plaats. Herman Beerda en de heer Moes sloegen symbolisch een houten paal in de grond en gaven daarmee het startsein van de werkzaamheden.
